Oyun temelli iş tasarımı, oyun ve bireysel iş tasarımı yaklaşımlarının birleşimiyle ortaya çıkan bir modeldir. Bu kavram, çalışanların iş süreçlerini daha motive edici ve eğlenceli hale getirmek için oyun mekaniklerini iş tasarımına dahil etmelerini temel alır. Ludik (oyunsal) ve agonistik (yarışmacı) öğeler içeren bu yaklaşım, iş ortamında hem eğlenceyi hem de rekabeti teşvik ederek çalışanların iş deneyimlerini iyileştirmeyi amaçlamaktadır (Scharp vd., 2023:515). Bu doğrultuda, çalışanların mizah, hayal gücü ve rekabet gibi unsurları iş süreçlerine dahil etmesi teşvik edilir.
Bu yaklaşım, çalışanların iş faaliyetlerini daha ilginç hale getirmelerini sağlarken proaktif ve davranışsal iş yönelimini de destekler. İş becerikliliği (job crafting) sürecinde, özellikle bilişsel beceriklilik boyutu, iş görevlerinin algılanma biçimini değiştirerek iş süreçlerine yeni bir perspektif kazandırır. Çalışanlar, işlerini daha eğlenceli ve rekabetçi bir hale getirme amacıyla iş deneyimlerini kendi inisiyatifleriyle dönüştürebilirler (Bakker vd., 2020:3). Oyun temelli iş tasarımı, bu süreci bilinçli bir şekilde yönlendirerek iş faaliyetlerini daha motive edici ve katılımcı bir hale getirir.
Bilişsel yönü güçlü olan bu yaklaşım, çalışanların iş süreçlerine yaratıcı ve esnek bir tutumla yaklaşmalarını mümkün kılar. Örneğin, bir otobüs şoförü belirlenen güzergâhtan sapamasa da yolculuklarını minimum hız kesmeyle tamamlama hedefi koyarak süreci kendisi için bir oyun haline getirebilir. Bu doğrultuda, oyun temelli iş tasarımı genellikle birey tarafından başlatılan, ancak organizasyonların da destekleyebileceği bir stratejidir (Bakker vd., 2020:4). Organizasyonlar, çalışanlarına daha fazla özerklik sağlayarak veya iş süreçlerini oyunlaştırmayı teşvik eden eğitimler sunarak bu süreci kolaylaştırabilirler.
Oyun temelli iş tasarımı, iş süreçlerini olduğu gibi koruyarak işin yürütülme biçimini farklılaştırmayı amaçlar. Bu nedenle, işin özünde bir değişiklik yapılmadan, çalışanların işi nasıl deneyimlediği dönüşüme uğrar. Bu süreç, çalışanların kendi inisiyatifleriyle işlerini daha ilgi çekici hale getirmelerini sağlayarak proaktif işyeri davranışlarını destekler. Çalışanların iş süreçlerine eğlence ve meydan okuma perspektifiyle yaklaşmalarını teşvik eden bu model, bireysel iş tatminini artırırken organizasyonel performansı da olumlu yönde etkiler (Dishon-Berkovits, Bakker ve Peters, 2024:260).
Sonuç olarak, oyun temelli iş tasarımı, iş süreçlerine oyun mekaniklerini entegre ederek çalışanların iş deneyimlerini daha keyifli ve motive edici hale getiren yenilikçi bir yaklaşımdır. Hem bireysel hem de kurumsal düzeyde olumlu sonuçlar doğuran bu model, işyerinde verimliliği ve çalışan bağlılığını artırmada etkili bir araç olarak öne çıkmaktadır.
Comments